Uyghur
Forum
uyghurche.com
Counter
hitwebcounter
Xeo-Voice is a freeware program for speech synthesis and music vocalizing with function of record sound to the file. Uyghur language (arabic alphabet 1982) is supported.
By default the stress falls to the last syllable of the word, else add the backquote after the stressed vowel, for example: alma = apple, a`lma = do not take.
See the texts in uyghur language (arabic alphabet 1982) at uyghurche.com, ug.wikipedia.org, etc.
=================================================================================
For the text input through keyboard the program Xeo-Voice 1.x uses two standard layots: english and english-russian. On the base of UTF-8 table for uyghur language the special alphabet was created.
---------------------------------------------------------------------------------
UYGHUR ALPHABET 2013 for Xeo-Voice 1.x
Author: Ronald Sp4rk
E-mail: sp4rk@myway.com
Site: http://sp4rk.qc.to/xeo-voice/uig/doc/
Created (v1.5): 31.10.2014
Edited (v1.6): 16.01.2015
---------------------------------------------------------------------------------
Uyghur alphabet 2013 contains the symbols which are necessary for the correct recording, reading and a pronunciation of texts in uyghur language. 4 encodings are supported.
The encoding cyr-2013 is completely based on cyrillic alphabet, the encoding lat-2013 - on latin alphabet. In the encoding eng-rus-2013 (english-russian layot), instead of cyrillic symbols, which are not present in russian alphabet, letters from english alphabet are taken. In the encoding eng-2013 (english layot) all symbols are replaced with english letters and their combinations.
All encodings 2013 are completely convertible among themselves. It is possible to enter symbols in english or english-russian layot and then to encode the text into cyrillic or latin alphabet, and on the contrary.
3 letters are added: W w, ^ and Ǐ ǐ ı. Read more in the notes below.
=================================================================================
arab-1982 ipa cyr-2013 eng-rus-2013 lat-2013 eng-2013
arabic ipa cyrillic eng.-rus. latin eng.
ا x 01. a~ɑ А а А а A a A a
ە x 02. æ Ә ә Я я Ä ä A'/Ah a'/ah [5]
ب x 03. b Б б Б б B b B b
ۋ x 04. v В в В в V v V v
گ x 05. g Г г Г г G g G g
غ x 06. ɣ~ʁ Ғ ғ G g Ğ ğ Gh gh
د x 07. d Д д Д д D d D d
ې x 08. e Ě ě Е е E e E e
ژ x 09. ʒ Ж ж Ж ж Ž ž Zh zh
ج x 10. dʑ Ӝ ӝ J j J j J j
ز x 11. z З з З з Z z Z z
ى x 12. i Ӥ ӥ И и I i I i
ي x 13. j Й й Й й Y y Y y
ك x 14. k К к К к K k K k
ق x 15. q Қ қ Q q Q q Q q
ل x 16. l Л л Л л L l L l
م x 17. m М м М м M m M m
ن x 18. n Н н Н н N n N n
ڭ x 19. ŋ Ң ң N n Ň ň Nh nh
و x 20. o О о О о O o O o
ۆ x 21. ø Ө ө Ё ё Ö ö O'/Oh o'/oh [5]
پ x 22. p П п П п P p P p
ر x 23. r Р р Р р R r R r
س x 24. s С с С с S s S s
ت x 25. t Т т Т т T t T t
ۇ x 26. u У у У у U u U u
ۈ x 27. y Ү ү Ю ю Ü ü U'/Uh u'/uh [5]
x 28. w Ў ў [1] W w W w W w
ف x 29. f Ф ф Ф ф F f F f
خ x 30. x~χ Х х Х х Ȟ ȟ Kh kh
ه x 31. h Һ һ Y h [4] H h X x
چ x 32. tɕ Ч ч Ч ч Ç ç Ch ch
ش x 33. ʃ Ш ш Ш ш Š š Sh sh
x 34. ʔ Ъ ъ [2] Ъ ъ ^ ^ ^ ^
x 35. ɯ~ɨ Ы ы [3] Ы ы Ǐ ǐ ı [6] I'/Ih i'/ih [5]
Remark: Also it is supported the encoding arab-2013. See the table with arabic alphabet in Menu -- Help -- Manual, or at the site: http://sp4rk.qc.to/xeo-voice/inter/doc/
It is need to appreciate that the case of letters is lost in encoding into arabic alphabet.
---------------------------------------------------------------------------------
Notes:
[1] The new letter W w as an english letter W w was added. It is a nonsyllabic.
[2] The new letter ^ as an arabian or russian hamza (a short pause) was added.
[3] The new letter Ǐ ǐ ı as a russian letter Ы ы was added.
[4] In the encoding eng-rus-2013 upper-case leter H (h) is occupied with cyrillic Н (н), that's why, instead of latin H, letter Y was taken.
[5] In the encoding eng-2013 the vowels A' a', O' o', U' u', I' i' are possible to be written as Ah ah, Oh oh, Uh uh, Ih ih accordingly. The such writing is used before vowels and in words with the specified stresses.
[6] In the encoding lat-2013 it is allowed to write ı instead of ǐ, but it is prohibited to write I instead of Ǐ.
=================================================================================
3 speech style are supported: russian, english and french. In english style the alveolar [r] is automatically changed on the approximant [ɹ], the alveolar [l] is changed on the velar [ʟ], the dental [t], [d] and [n] are changed on the alveolar [t], [d] and [n] accordingly. In french style [r] is changed on the uvular [ʀ].
=================================================================================
Example of the reencoding of text
arab-1982: ئۇيغۇر تىلى ئۇزاق تارىخقا ئىگە گۈزەل تىل. ئۇ ئۇزاق ئەسىرلىك تەرەققىيات داۋامىدا قەدىمكى تۈركىي تىللار دەۋرى، ئورخۇن ئۇيغۇر تىلى دەۋرى، ئىدىقۇت-خاقانىيە ئۇيغۇر تىلى دەۋرى، چاغاتاي ئۇيغۇر تىلىنى بېسىپ ئۆتكەن. بۇ جەرياندا ئۇيغۇر تىلى ئورخۇن-يېنسەي يېزىقى، قەدىمكى ئۇيغۇر يېزىقى، بىراخما يېزىقى، مانى يېزىقى، سوغد يېزىقى، ئەرەب يېزىقى قاتارلىق يېزىقلار بىلەن خاتىرىلەنگەن(بەزى يېزىقلار ئومۇميۈزلۈك، بەزى يېزىقلار قىسمەن قوللىنىلغان)، شۇنداقلا خەنزۇ تىلى، سانسكرىت تىلى، ساك تىلى، تۇخار تىلى، سوغدا تىلى، ئەرەب تىلى، پارس تىلى، موڭغۇل تىلى قاتارلىق نۇرغۇرن تىللار بىلەن ئۇچرىشىپ ھەم بىر بىرىگە تەسىر كۆرسىتىپ، ئۈزلۈكسىز مۇكەممەللەشكەن ۋە ھازىرقى زامان ئۇيغۇر تىلى دەۋرىگە كىرگەن.
cyr-2013: уйғур тӥлӥ узақ тарӥхқа ӥгә гүзәл тӥл. у узақ әсӥрлӥк тәрәққӥйат давамӥда қәдӥмкӥ түркӥй тӥллар дәврӥ, орхун уйғур тӥлӥ дәврӥ, ӥдӥқут~хақанӥйә уйғур тӥлӥ дәврӥ, чағатай уйғур тӥлӥнӥ бěсӥп өткән. бу ӝәрйанда уйғур тӥлӥ орхун~йěнсәй йěзӥқӥ, қәдӥмкӥ уйғур йěзӥқӥ, бӥрахма йěзӥқӥ, манӥ йěзӥқӥ, соғд йěзӥқӥ, әрәб йěзӥқӥ қатарлӥқ йěзӥқлар бӥлән хатӥрӥләнгән (бәзӥ йěзӥқлар омумйүзлүк, бәзӥ йěзӥқлар қӥсмән қоллӥнӥлған), шундақла хәнзу тӥлӥ, санскрӥт тӥлӥ, сак тӥлӥ, тухар тӥлӥ, соғда тӥлӥ, әрәб тӥлӥ, парс тӥлӥ, моңғул тӥлӥ қатарлӥқ нурғурн тӥллар бӥлән учрӥшӥп һәм бӥр бӥрӥгә тәсӥр көрсӥтӥп, үзлүксӥз мукәммәлләшкән вә һазӥрқӥ заман уйғур тӥлӥ дәврӥгә кӥргән.
eng-2013: uyghur tili uzaq tarikhqa iga' gu'za'l til. u uzaq a'sirlik ta'ra'qqiyat davamida qa'dimki tu'rkiy tillar da'vri, orkhun uyghur tili da'vri, idiqut~khaqaniya' uyghur tili da'vri, chaghatay uyghur tilini besip o'tka'n. bu ja'ryanda uyghur tili orkhun~yensa'y yeziqi, qa'dimki uyghur yeziqi, birakhma yeziqi, mani yeziqi, soghd yeziqi, a'ra'b yeziqi qatarliq yeziqlar bila'n khatirila'nga'n (ba'zi yeziqlar omumyu'zlu'k, ba'zi yeziqlar qisma'n qollinilghan), shundaqla kha'nzu tili, sanskrit tili, sak tili, tukhar tili, soghda tili, a'ra'b tili, pars tili, monhghul tili qatarliq nurghurn tillar bila'n uchriship xa'm bir biriga' ta'sir ko'rsitip, u'zlu'ksiz muka'mma'lla'shka'n va' xazirqi zaman uyghur tili da'vriga' kirga'n.
lat-2013: uyğur tili uzaq tariȟqa igä güzäl til. u uzaq äsirlik täräqqiyat davamida qädimki türkiy tillar dävri, orȟun uyğur tili dävri, idiqut~ȟaqaniyä uyğur tili dävri, çağatay uyğur tilini besip ötkän. bu järyanda uyğur tili orȟun~yensäy yeziqi, qädimki uyğur yeziqi, biraȟma yeziqi, mani yeziqi, soğd yeziqi, äräb yeziqi qatarliq yeziqlar bilän ȟatirilängän (bäzi yeziqlar omumyüzlük, bäzi yeziqlar qismän qollinilğan), šundaqla ȟänzu tili, sanskrit tili, sak tili, tuȟar tili, soğda tili, äräb tili, pars tili, moňğul tili qatarliq nurğurn tillar bilän uçrišip häm bir birigä täsir körsitip, üzlüksiz mukämmälläškän vä hazirqi zaman uyğur tili dävrigä kirgän.
arab-2013: ۇيغۇر تێلێ ۇزاق تارێخقا ێگأ گۈزأل تێل. ۇ ۇزاق أسێرلێك تأرأققێيات داۋامێدا قأدێمكێ تۈركێي تێللار دأۋرێ, ۆرخۇن ۇيغۇر تێلێ دأۋرێ, ێدێقۇت~خاقانێيأ ۇيغۇر تێلێ دأۋرێ, چاغاتاي ۇيغۇر تێلێنێ بۏسێپ ۉتكأن. بۇ جأرياندا ۇيغۇر تێلێ ۆرخۇن~يۏنسأي يۏزێقێ, قأدێمكێ ۇيغۇر يۏزێقێ, بێراخما يۏزێقێ, مانێ يۏزێقێ, سۆغد يۏزێقێ, أرأب يۏزێقێ قاتارلێق يۏزێقلار بێلأن خاتێرێلأنگأن(بأزێ يۏزێقلار ۆمۇميۈزلۈك, بأزێ يۏزێقلار قێسمأن قۆللێنێلغان), شۇنداقلا خأنزۇ تێلێ, سانسكرێت تێلێ, ساك تێلێ, تۇخار تێلێ, سۆغدا تێلێ, أرأب تێلێ, پارس تێلێ, مۆڭغۇل تێلێ قاتارلێق نۇرغۇرن تێللار بێلأن ۇچرێشێپ هأم بێر بێرێگأ تأسێر كۉرسێتێپ, ۈزلۈكسێز مۇكأممأللأشكأن ۋأ هازێرقێ زامان ۇيغۇر تێلێ دأۋرێگأ كێرگأن.
